Podcast
De Laatste Oranje
NPO Luister / PowNed
In 'De Laatste Oranje' gaan presentator Patrick Lodiers, verslaggever Filemon Wesselink en monarchie kenner Mike Spaans, op zoek naar het antwoord op de vraag: Wat als Nederland afscheid neemt van het koningshuis.
Lees meer
Afleveringen
14 jul. '25
#13 - Wat gebeurt er met de paleizen?
Een Koning woont in een paleis: Grote balzalen, prachtige tuinen, en lange oprijlanen. Zo ook Willem Alexander; hij woont in paleis Huis ten Bosch en werkt op paleis Noordeinde. Wat gebeurt er met al dit prachtige Koninklijke vastgoed als de de stekker uit de monarchie wordt getrokken? Komt er dan gewoon een 'te koop' bord in de tuin? Patrick, Mike en Filemon zoeken het uit!
7 jul. '25
#12 - Wilhelmus van Nassouwe
Het EK voetbal voor vrouwen is in volle gang, dus hopen we het Wilhelmus vaak te horen. Maar wat zingen we eigenlijk precies? En waarom is uitgerekend dit zestiende-eeuwse lied ons volkslied geworden? Patrick en Mike duiken in de ontstaansgeschiedenis van het Wilhelmus. Filemon spreekt met Martine de Bruin van het Meertens Instituut over de vermoedelijke auteur en de vele versies die door de eeuwen heen zijn ontstaan.
30 jun. '25
#11 - De koning en de krijgsmacht
De Oranjes hadden van origine belangrijke functies in ons leger, maar voor Willem-Alexander is er alleen nog een symbolische rol over. Wat gebeurt er met die symbolische functie als de monarchie verdwijnt? Patrick en Mike onderzoeken de rol van de koning binnen de krijgsmacht. Filemon spreekt met Dominique Schreinemachers, die de koning ooit in Afghanistan meenam in haar helikopter. Ze maakte van dichtbij mee hoeveel steun de aanwezigheid van een staatshoofd kan bieden.
23 jun. '25
#10 - Wilhelmina de Ranitz
De stamboom van de Oranjes is al ingewikkeld genoeg. Maar om het nog complexer te maken, bestaat er een hardnekkig gerucht: koningin Wilhelmina zou niet de biologische dochter zijn van koning Willem III en dus geen ‘echte’ Oranje. Patrick en Filemon bespreken waar dat gerucht vandaan komt en wat het zou betekenen voor de legitimiteit van Willem-Alexander op de troon. Filemon factcheckt de argumenten achter deze complottheorie met Willem III-biograaf Dik van der Meulen.
16 jun. '25
#9 - De onverwachte opvolger
Willem-Alexander stamt af van Willem van Oranje, maar niet in een rechte mannelijke lijn. Patrick en Mike pluizen de stamboom van het koningshuis uit en stuiten op een opvallende breuk in de erfopvolging. Na de dood van Willem III belandt de titel Prins van Oranje bij een verre achterneef: Johan Willem Friso. Filemon spreekt met historicus Ronald de Graaf over deze vergeten prins, die verwikkeld raakte in een slepend conflict over de erfenis met uiteindelijk een tragisch einde.
9 jun. '25
#8 - Nieuwe staatsvorm gezocht
Bij het afschaffen van de monarchie doemt meteen een nieuwe vraag op: wat voor staatsvorm krijgt Nederland dan? Patrick en Mike verkennen de verschillende alternatieven. Filemon spreekt met Duitslandkenner Marja Verburg over de staatsvorm van onze oosterburen. Krijgen wij straks ook een ceremoniele bondspresident?
2 jun. '25
#7 - Wat doet Wim-Lex?
Wat doet de koning eigenlijk nog? In de afgelopen jaren heeft ons staatshoofd flink wat macht moeten inleveren. Patrick en Mike verdiepen zich in de formele en ceremoniële functies die daar nu nog van over zijn. Filemon spreekt bij Paleis Noordeinde met journalist Jan Hoedeman over hoe Willem-Alexander zelf naar zijn rol kijkt en welke inbreng zijn moeder Beatrix nog heeft.
26 mei '25
#6 - Gered door de grondwet
1848: het jaar waarin de koning zijn macht verloor. Terwijl in heel Europa revoluties uitbreken, besluit Willem II plots dat Nederland een nieuwe grondwet nodig heeft. Patrick en Mike duiken in het verhaal achter die onverwachte ommezwaai.
Filemon spreekt met biograaf Remieg Aerts over de man die dit alles in gang zette: Johan Rudolph Thorbecke. Hoe wist hij de koning te overtuigen om zijn eigen macht in te perken?
19 mei '25
#5 - Iedereen kan koning worden
Het koningshuis afschaffen — hoe werkt dat eigenlijk? Patrick en Mike onderzoeken op welke manieren Nederland afscheid zou kunnen nemen van de monarchie. Filemon bezoekt de binnenstad van Amsterdam, en spreekt daar met Floris Müller, voorzitter van Republiek. Die organisatie zet zich al jaren in voor de afschaffing van het koningshuis en de invoering van een parlementaire republiek.
12 mei '25
#4 - De Oranje-loze tijdperken
Nederland zonder Oranjes aan de macht? Dat klinkt radicaal, maar het is niet nieuw. Patrick en Mike duiken in de geschiedenis en ontdekken dat ons land al eerder periodes kende zónder een Oranje aan het roer: de stadhouderloze tijdperken. Filemon bezoekt samen met historicus Diederik Smit de Eerste Kamer — de plek die ooit de verblijfplaats van de stadhouder was.
